بارداری و سلامت دهان و دندان

بارداری روندی طبیعی در زندگی زنان است که با تغییراتی در بدن از جمله دهان و دندان همراه است.

بهداشت دهان و دندان در دوران بارداری و تأثیر آن بر سلامت مادر و جنین اهمیت زیادی دارد. مادران باردار نسبت به سایر افراد جامعه بیشتر در معرض خطر ابتلاء به پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه (پریودنتال) قرار دارند.

تغییرات هورمونی و تغذیه‌ای در دوران بارداری از جمله افزایش اسیدیته دهان، تهوع و استفراغ صبحگاهی و التهاب لثه در دوران بارداری به گونه‌ای است که زمینه ابتلای بیشتر به پوسیدگی دندانی را در مادر باردار فراهم می‌کند.

علاقه وافر مادران باردار به مصرف شیرینی‌ها یا ترشی‌ها را به عنوان یکی از عوامل پوسیدگی دندان است، تمایل به مصرف مکرر این مواد دندان‌ها را در معرض خطر پوسیدگی دندان قرار می‌دهد.

مادران باردار به دلیل کم حوصلگی و مصرف مکرر مواد غذایی توجه کمتری به بهداشت دهان و دندان دارند. در دوران بارداری به ویژه ماه‌های آخر به دلیل کاهش ظرفیت معده، مقادیر کمتر ولی دفعات بیشتری غذا می‌خورند و ممکن است کمتر مسواک بزنند. بنابراین امکان تشکیل پلاک میکروبی که عامل پوسیدگی دندان است در آنان افزایش می‌یابد.

نتایج مطالعات نشان داده که التهاب لثه در دوران بارداری می‌تواند عامل خطری برای ایجاد زایمان زودرس و تولد نوزاد کم وزن باشد.

در این دوران به دلیل تغییرات حس چشایی و افزایش رفلکس معده، تهوع و استفراغ صبحگاهی و استفراغ‌های مکرر سطوح دندان متناوبا در معرض اسید قرار می‌گیرند. این اسید می‌تواند بافت سخت دندان را حل کرده و باعث پوسیدگی آن شود.

بعد از استفراغ دهان را با آب بشویند زیرا این کار به شست و شوی اسید معده از فضای دهان کمک می‌کند.

بهتر است درمان‌های دندانپزشکی طولانی مدت در این دوره انجام نشود.

مادران باردار در سه ماهه دوم بارداری راحت‌تر می‌توانند روی صندلی دندانپزشکی قرار گیرند بنابراین این دوران بهترین زمان برای انجام درمان‌های دندانپزشکی در طول بارداری به شمار می‌آید.

گاهی در دوران بارداری شاهد افزایش موضعی بافت لثه هستیم که تومور حاملگی نامیده می‌شود، هرگونه تغییر بافت دهان حتماً باید توسط دندانپزشک ویزیت شود.

تومور حاملگی، سرطانی نیست و عموماً فاقد درد است و معمولاً پس از حاملگی نیز برطرف می‌شود.

با توجه به افزایش وزن مادر در سه ماهه آخر بارداری، مادران باردار نمی‌توانند مدت زیادی در حالت خوابیده به پشت روی صندلی قرار گیرند، بنابراین در این دوره بهتر است فقط درمان‌های کوتاه مدت و اورژانسی دندانپزشکی برای وی انجام شود.